62. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali Uluslararası Uzun Metraj Yarışma bölümünde, İranlı yönetmen Ali Asgari’nin son filmi İlahi Komedya (Komedi İlahi) seyircilerle buluştu.
Dünya galasını Venedik Film Festivali’nde yapan film; kariyerinin son eserini sansürle boğuşarak tamamlamaya çalışan bir yönetmenin hikâyesi üzerinden özgürlük, yaratıcılık ve adalet arayışını gözler önüne seriyor. Dante’nin İlahi Komedya’sından ilham alırken “Godard’dan da mı utanmıyorsun?’ repliğine de ev sahipliği yapan ironik filmin yönetmeni Ali Asgari, Atatürk Kültür Merkezi (AKM) Aspendos Salonu’ndaki gösterimin ardından soruları cevapladı.
İlahi Komedya’dan esinini, ‘hayır kelimesinin gücü’ ile aldığını dile getiren yönetmen, bunu şöyle açıkladı:
“Hayır’ kelimesinin gücünü göstermek, ‘hayır’ diyerek cehennemden cennette nasıl gidilebileceğini anlatmak istedim. Filmin bütününde İlahi Komedya’dan çok şey var ama en çok üzerinde durduğum nokta; engellere ‘hayır’ demenin gücü. Orijinal anlatıya sadık kalarak modern versiyonları değerlendirmeye çalıştım. İlahi Komedya aslında trajediyi, komedi tarzında anlatan bir kitap; ben de bunu referans aldım. Komedi, kitabın yazıldığı dönemden farklı algılanıyor artık dünyamızda ama ben komediyi ironik bir komedi olarak ele aldım.”
Komedi ve gerçek hayat arasındaki çizgiyi nasıl belirlediği sorusuna ise yönetmenin cevabı; “İran’da gerçek hayat ile komedi arasında bir fark yok,” şeklinde oldu. “İran hakkındaki bir filmi İran dışında çekmek istemedim ama filmi İran’da göstermek için izin de alamadık,” diyen Asgari, önceki filminden dolayı İran yönetimiyle pek çok sorun yaşadığını hatırlattı. Bu film de dahil, pek çok filmin, İran’da vizyona girmesine izin verilmese de seyircinin, filmlere ulaşmanın yolunu bulduğunu söyleyen Asgari, “Bu tür filmler, kütüphanelerde ve kafelerde izlenebiliyor. İran’da çok bilinçli bir film izleyicisi var. Nuri Bilge Ceylan, İran’da belki Türkiye’den daha fazla tanınıyor,” diye konuştu.
Filmdeki Türkçe diyalogları da bu kültürel yakınlıkla açıklayan yönetmen, şöyle konuştu: “Film zaten şahsî deneyimlerimden ve Behram’ın deneyimlerinden yola çıkarak yazıldı. Behram, Türk ve bu filmi beraber yazdık. İran’da yaklaşık 50 milyon Türk var ama Türkçe bir film yayınlanması oldukça zor.”
