Hollywood Senaristleri Grevde

Büyük stüdyolarda yaklaşık 11.500 senaristi karşı karşıya getiren anlaşmazlık sektördeki 15 yıldır süren iş barışını bozdu. Yaşanan bu anlaşmazlık, 11.500 senaryo yazarını, Disney ve Paramount gibi eski eğlence şirketlerinin yanı sıra Netflix, Amazon ve Apple gibi teknoloji sektörünün yenileri dahil olmak üzere büyük stüdyolarla karşı karşıya getirdi.

Yazarları temsil eden sendikalar, üç yıllık sözleşmelerinin sona ermesinden saatler önce yaptıkları açıklamada ‘’oybirliğiyle grev kararı aldıklarını’’ duyurdu. Yazarlar salı günü öğleden sonra grev hattında yürümeye başlayacaklar.

Hollywood adına pazarlık yapan The Alliance of Motion Picture and Television Producers, yaptıkları açıklamada ilettikleri teklifte ‘’yazarlar için cömert tazminat artışı’’ da olduğunu ve halâ pazarlığa açık olduklarını belirtti.

Stüdyolara göre başlıca sorun şirketlerin televizyon programlarında ‘’ihtiyaç olsun ya da olmasın’’ belirli bir süre için belirli sayıda yazarla çalışmasını gerektiren sendika teklifleri. Yazarları temsil eden sendikalar ve Amerika Yazarlar Birliği’nin Doğu ve Batı şubeleri ise ‘’şirketlerin davranışlarının sendikalı iş gücü içinde bir iş ekonomisi yarattığını ve bu pazarlıktaki değişmez duruşlarının yazarlık mesleğini daha da değersizleştirmeye yönelik bir kararlılığa ihanet ettiğini’’ belirtti.

W.G.A. müzakere komitesinin eş başkanlarından Chris Keyser ise verdiği bir röportajda ‘’felsefi ve pratik olarak birbirimizden çok uzağız’’ dedi. W.G.A. anlaşmazlığı sert bir dille ifade ederek, yayın hizmetlerinin yükselişinin ve televizyon yapımcılığındaki patlamanın çalışma koşullarını kötüleştirdiğini söyledi. Bunu ‘’varoluşsal’’ bir an olarak nitelendiren W.G.A., ‘’bu durumda konunun yazarlığın bir meslek olarak hayatta kalması’’ olduğunu belirtti.

Genellikle Peak TV olarak adlandırılan son on yıllık dönemde, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanan senaryolu televizyon programlarının sayısı büyük bir artış gösterse de yazarlar aldıkları ücretin durgunlaştığını söylüyor. Ağ televizyonu döneminde bir yazar, bir sezonda 20’den fazla bölümü olan bir dizide çalışarak tüm yıl boyunca sabit gelirli ve düzenli bir yaşam sağlayabiliyordu. Ancak W.G.A., yayıncılık döneminde bölüm siparişlerinin 8 veya 12’ye düştüğünü ve bir yazar-yapımcı için ortalama haftalık ücretin azalmasına sebep olduğunu söyledi. Yazarlar, yayıncılıkla birlikte altüst olan maaşların da düzeltilmesi gerektiğini savunuyor. Yıllar önce, yazarlar bir dizi lisanslandığında -sendika veya DVD yoluyla- ödeme alabiliyorlardı. Ancak Netflix ve Amazon gibi küresel yayın hizmetleri bu dağıtım kollarını kesti ve bunun yerine sabit bir artık ödeme yapıyorlar. Yazarlar çok sayıda mağduriyet dile getirseler de, en önemli ve acil konuları tazminat. Diğer dile getirdikleri şeyler arasında ise yapay zeka kullanımını engellemek var.

İzleyiciler için grevin en büyük etkisi talk show ve skeç programlarında hissedilecek. Saturday Night Live, The Tonight Show Starring Jimmy Fallon ve The Late Show With Stephen Colbert gibi gece yayınlanan talk show’lar muhtemelen yayını ilk durduranlardan olacak. Yeni dizi ve filmlerin gelmesinde bir yavaşlama görülmesi için ise bu grevin uzun bir süre devam etmesi gerekecek çünkü bu yapımların süreci bir yıldan fazla sürebiliyor.

Uzun süreli bir prodüksiyon kesintisinden bahsederken yerel ekonomiden de bahsetmemek olmaz. Özellikle set içşileri. Şöförler, kostüm temizleyicileri, aşçılar ve yemekhane çalışanları, marangozlar ve kereste deposu işçileri gibi prodüksiyonlara destek veren çalışanlar. Bu grev, yalnızca çalışanları değil, Los Angeles ekonomisini de etkileyecek gibi görünüyor. Yazarlar en son 2007 yılında 100 gün boyunca greve gittiklerinde Los Angeles ekonomisi yaklaşık 2.1 milyar dolar zarara uğramıştı.

Grevin sebeplerinden ve sendikaların ana odaklarından bir diğeri ise: ‘’Minirooms.’’ Özellikle son on yıldır gittikçe çoğalan bu odacıkların tam bir tanımı olmasa da, dizinin daha anlaşması kesinleşmemişken bir yazar grubunu bir odaya toplayıp daha az parayla çalıştırmalarına deniyor. Yazarlar ayrıca mini odaların televizyon programı yapmayı öğrenme sanatını da sekteye uğrattığını söylediler. The Good Place’in yaratıcısı Mike Schur bir röportajında, The Office için genç bir yazar olarak çalışırken aynı zamanda senaryo yazmayı, düzenlemeyi, oyuncularla çalışmayı öğrendiğini ve set tasarımı ve ses miksajı gibi işlerle de haşir neşir olduğunu söyledi. Bunların sette aktif olarak öğrenebilecek şeyler olduğunu ama şimdi ‘’minirooms’’ yüzünden yazarların yapım sürecine neredeyse hiç dahil olamadıklarını da ekledi.

Warner Bros Discovery’nin CEO’su David Zaslav geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada: ‘’Kendimizi greve hazırladık ve önceden birçok içerik ürettik’’ dedi. İki hafta önce Netflix’in eş genel müdürü Ted Sarandos, yapım aşamasında olan çok sayıda senaryosuz ve yabancı dizi nedeniyle yayın hizmetinin rakiplerinden daha iyi korunacağını öne sürdü. ‘’Üyelerimize muhtemelen diğerlerinden daha iyi hizmet verebiliriz’’ dedi. Yine de, bir grevin sonuçlarının önemli olacağını kabul etti ve ‘’En son bir grev olduğunda, yaratıcılar için yıkıcı olmuştu,’’ dedi. ‘’Sektörde grev olması gerçekten çok zor. Üretimi destekleyen yerel ekonomiler ve hayranlar için de çok, çok, çok kötüydü,’’ dedi.

Yazarlar, çoğu medya şirketinin genel merkezlerinin yer aldığı New York ve Los Angeles’ta yürüyüşler düzenleyecek. ‘’Senaryolar Ağaçta Yetişmez!’’ ve ‘’Yazarlığın Geleceği Tehlikede!’’ gibi sloganların olduğu grev pankartlarının görüntüleri şimdiden sosyal medyada dolaşmaya başladı.