Sinema Emekçileri ve Yapımcılar Arasında Zam Anlaşmazlığı! Sinema TV Sendikası, Episode’a Konuştu…
Ocak ayı itibarıyla sinema ve televizyon sektörlerindeki emekçiler ile yapımcılar arasında ücret artışı krizi ortaya çıktı. Sektör emekçilerinin ücret artışı talebi, yapımcılar tarafından yüksek bulundu ve kabul görmedi.
Kriz henüz bir çözüme kavuşmazken, Sinema TV Sendikası Genel Sekreteri Damla Kırkalı, Episode’un sorularını yanıtladı.
Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN), yüzde 70 zam talep etti
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN), 15 Ocak günü sosyal medya hesapları üzerinden bir açıklama yayımladı. SİNE-SEN, yüzde 70 ücret artışı talebinde bulunduğu açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin 2023’te yıllık enflasyon oranı TÜİK’e göre yüzde 64,77 iken ENAG’a göre yüzde 127,21’dir.
Bu nedenle 2024 yılı için Sinema , Televizyon ve Reklam sektörlerinde yer alan meslektaşlarımızın yüksek enflasyon karşısında yetersiz kalan ücretlerinin yeniden belirlenmesine ihtiyaç duyulmuştur.
ENAG verisini gerçek enflasyonu yansıtma konusunda gerçekçi buluyoruz. 2024 yılında beklenen yüksek enflasyon nedeniyle ocak ayında güncellenecek taban ücretlerine ilk 6 ay için en az yüzde 70 artış yapılmasını uygun görmekteyiz.”
Sinema TV Sendikası, yüzde 40 zam talebinin kabul edilmediğini duyurdu
SİNE-SEN’in bu açıklamasının ardından 16 Ocak tarihinde Sinema TV Sendikası da konuya ilişkin bir açıklama yayımladı. Açıklamasında “yüzde 40 ücret iyileştirme” talep eden sendika, bu taleplerinin Reklam Yaratıcıları Derneği (RYD) tarafından kabul edildiğini ama Televizyon ve Sinema Filmi Yapımcıları Meslek Birliği (TESİYAP) tarafından kabul edilmediğini duyurdu.
Sinema TV Sendikası, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Meslektaşlarımız içinde bulunduğumuz ekonomik koşulları gözeterek ve İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) 2023 son 6 aylık ücretliler geçinme indeksi yüzde 40 artışını, bu oranda iyileştirme kararına dönüştürdü. Yüzde 40 ücret iyileştirme kararımız, Reklam Yaratıcıları Derneği (RYD) tarafından uygun bulunmuş, TESİYAP tarafından ise kabul görmemiştir. Sektörümüze ilişkin diğer konularla iş barışını koruyabilmek adına diyalog kanallarının açık olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz.“
TESİYAP, maliyetlerdeki artışa dikkat çekti
Sendikaların bu taleplerine karşı TESİYAP da bir açıklama yayımladı. Üyelerine hitaben yayımladığı açıklamada TESİYAP, prodüksiyon maliyetlerindeki artışa dikkat çekerek kendilerine “iletilmiş olan ücret artışını uygun bulma[dıklarını]” belirtti.
Meslek birliği, üyelerinin ücret artışlarında serbest olduğunu açıklarken şu ifadeleri kullandı:
“Sendika, dernek veya platform çatısı altında sektör çalışanlarının üyesi olduğu kurumlardan meslek birliğimiz TESİYAP’a iletilmiş olan artış oranını uygun bulmadığımızı kendilerine bildirmiş bulunuyoruz.
Üyelerimiz ücret artışları konusunda serbest olup her bir üye şirket kendi finansal yapısına göre artış yapacaktır. Ayrıca bir kısım üye şirket hali hazırda yeni yıl için çalışanlarına artış yapmış veya çalışanları ile uzlaşmıştır.
Kamera arkasında çalışanların taleplerini oluştururken senarist, yönetmen, oyuncu, yapımcı ve yayıncılar dahil olmak üzere üretim zincirinde yer alan tüm tarafları etkileyecek kararları tek taraflı almamaları gerektiği hatırlatmak isteriz. Aksi durumun üretim zincirinin uyumuna ciddi zararlar vereceği aşikardır.”
Sinema TV Sendikası Genel Sekreteri Damla Kırkalı, Episode’a konuştu
Episode editörleri, yaşanan bu ücret artışı krizi konusunda görüşlerini almak üzere Sinema TV Sendikası’na ve TESİYAP’a ulaştı. Bu haber yazıldığı sırada henüz TESİYAP’tan bir cevap gelmese de Sinema TV Sendikası Genel Sekreteri Damla Kırkalı, Episode’un konuya ilişkin sorularını cevapladı.
Kırkalı, yüzde 40 olarak açıkladıkları ücret artış talebini nasıl belirlediklerine yönelik soruya, “Ocak 2024 iyileştirme oranı için İstanbul Ticaret Odası’nın 2023 son 6 aylık ücretliler geçinme indeksini baz aldık,” diyerek cevap verdi. Kırkaldı, daha önceki iyileştirme kararlarında TÜİK ve İTO enflasyon oranlarıyla devletin yaptığı asgari ücret zammını gözettiklerini ve kararlarını “emek bileşenleriyle yap[tıkları] istişare sonucunda” aldıklarını belirtti.
“Yüzde 40 oranını son derece makul ve adil buluyoruz”
Kırkalı, yüzde 40 ücret artışı taleplerinin “son derece makul ve adil” olduğunu söylerken şu ifadeleri kullandı:
“Yüzde 40 oranını sektörün ve genel ülke ekonomisinin dinamiklerini de göz önünde bulundurduğumuzda son derece makul ve adil buluyoruz. Asgari ücretteki artış, enflasyon oranları, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik darboğaz ve meslektaşlarımızın yaşadığı mağduriyet ortada.Konuyu sübjektif olarak değil, matematik olarak değerlendirmek çok önemli.”
“Sektörün bütününü alakadar eden” bu gibi “kritik kararlar[ın] ön çalışması etraflıca yapılarak ve emek bileşenleriyle istişare edilerek” alındığını vurgulayan Kırkalı, TESİYAP’ın bazı kurumların çoktan ücret artışı yaptığı yönündeki ifadesine de cevap verdi: “Sinema TV Sendikası olarak tavsiye niteliğindeki iyileştirme oranı kararımızı duyurmadan önce kimi yapım şirketleri tarafından ücret artışı yapıldığı doğru. Ancak [bu artışlar] yetkili kurumların oranlarının açıklanmasından önce yapıldığı için resmi enflasyon rakamlarıyla orantısız bir şekilde, yüzde 40’ın altında kalmış oldu.”
“Tüm meslek birlikleriyle diyalog halindeyiz”
Kırkalı, bir uzlaşma zemini bulunup bulunamayacağı yönündeki sorumuza, “TESİYAP’ın da içinde bulunduğu tüm meslek birlikleriyle diyalog ve temas halinde” olduklarını söyleyerek cevap verdi. “Bundan sonraki süreçte de güncellenmiş çalışma ilkelerimiz başta olmak üzere tarafları ilgilendiren tüm konuları da kendileriyle istişare edecek zemin ve koşulları sağlamak niyetindeyiz.”
Bununla beraber, Kırkalı, yüzde 40 oranındaki ücret artışı taleplerinin, “emek bileşenleriyle ortak olarak” aldıkları “nihai karar” olduğunu da ekledi. Kırkalı, meslektaşlarına çağrıda bulunarak, “Daha önceki süreçlerde olduğu gibi aynı işi yapan meslektaşlarımız ortak tutum ve söyleme bağlı kalarak yüzde 40 oranını talep etmeliler,” dedi.
“Çalışma ilkelerimize odaklanacağız”
Ücret artışının “zaten enflasyon oranından ötürü kendini dikte ettiğini” savunan Kırkalı, Sinema TV Sendikası’nın önümüzdeki dönem çalışmalarına yönelik de açıklamada bulundu. Kırkalı, sektör emekçilerinin çalışma koşullarına dair birtakım girişimleri olacağını belirtti:
“Bundan sonraki süreçte güncel çalışma ilkelerimize odaklanmak hedefindeyiz. 11 sayfadan oluşan belgemiz, hali hazırdaki ilkelerimizin detaylandırılması ve senelerdir süregelen çalışma süreleri, sigortalılık, iş güvenliği gibi temel meselelere dair çözüm önerilerinin eklenmesiyle sene sonunda tamamlandı. Emek bileşenlerinin geri dönüşlerine göre tekrar değerlendirildikten sonra nihai hali Sinema TV Sendikası tarafından meslek birlikleri, yapımcılar ve kanallarla paylaşıldı. Diyalog ve istişare süreçlerinin tamamlanmasının hemen ardından sektörümüzle paylaşacağız.”
